شرایط و ضوابط طراحی سیستم سقف یوبوت
مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی طی بررسی هایی که همگام با ورود سیستم سقف یوبوت به کشور انجام داد، دستورالعملی را با عنوان «الزامات فنی سیستم سقف بتن مسلح مجوف با تیرچه دو طرفه با استفاده از قالب های ماندگار» منتشر نمود که به شرح زیر ارائه می گردد:
1- در این سیستم سقف از محصول U-Boot كه نوعی قالب توخالی ماندگار از جنس پلی پروپیلن است برای ساخت سقف های بتن مسلح دوطرفه مجوف استفاده می شود. این قالب های ماندگار، بین شبكه آرماتوربندی لایه زیرین و لایه فوقانی سقف قرار می گیرند و در نهایت مقطع دال سقف به شكل I در می آید.
2- قالب های یوبوت باید بصورت احجام کاملأ بسته از هر طرف، تولید شوند تا از ورود بتن به داخل قالب جلوگیری به عمل آید.
3- بتن ریزی کل مقطع سقف شامل فضای زیر، بین و بالای قالب ها باید از آغاز تا پایان بصورت عملیاتی پیوسته انجام شده و از بوجود آمدن اتصال سرد بین لایه ها احتراز شود.
4- مشخصات فنی قالب ماندگار پلی پروپیلنی (PP) مورد استفاده، باید بر مبنای استاندارد BBA انگلستان باشد.
5- استفاده از این نوع سقف بتنی در ساختمان های با اسكلت بتن مسلح مندرج در استاندارد 2800 ایران مجاز است. لازم است ضوابط و محدودیت های لرزه ای مربوط به این ساختمان ها مطابق استاندارد 2800 ایران و مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران با عنوان «طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه» رعایت شود و در طراحی، ساخت و اجرای اسكلت این ساختمان ها، ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران و آیین نامه ACI 318-08 رعایت شود.
6- مطابق استاندارد 2800 ایران، استفاده از این نوع سیستم سقف به همراه ستون های بتن آرمه (دال تخت) در صورتی مجاز است كه مقابله با انواع نیروهای جانبی وارده مانند زلزله توسط دیوارهای برشی بتن مسلح تأمین شود. در این سیستم، به خصوص در حالت بزرگ بودن دهانه و وجود نیرو های ثقلی قابل ملاحظه، در نظر گرفتن تمهیدات لازم به منظور كنترل برش سوراخ كننده (برش پانچ) بسیار حائز اهمیت می باشد و باید ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران و آیین نامه ACI 318-08 در این زمینه كنترل و رعایت شود.
7- در محاسبه، طراحی، ساخت و اجرای این سیستم سقف باید ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران و آیین نامه ACI 318-08 رعایت شود.
8- بارگذاری ثقلی و لرزه ای به ترتیب باید بر اساس مبحث ششم مقررات ملی ساختمان ایران با عنوان «بارهای وارد بر ساختمان» و استاندارد 2800 ایران اعمال شود.
9- تأمین ضوابط دیافراگم صلب در این سیستم سقف با توجه به استاندارد 2800 ایران الزامی است.
10- فاصله بین قالب های U-Boot نباید از 10 سانتی متر كمتر باشد.
11- تمهیدات لازم در اجرای سقف به منظور پر شدن كامل زیر قالب های توخالی ماندگار با بتن و تأمین كیفیت مناسب بتن در نظر گرفته شود. حداقل ضخامت بتن در بالا و پایین قالب ها 5 سانتی متر است.
12- پایه های اطمینان و شمع بندی مورد استفاده در اجرای این نوع سقف باید قابلیت اعمال خیز منفی كافی قبل از بتن ریزی را داشته باشد.
13- منظور نمودن بارهای حین اجرا در استفاده از این نوع قالب ضروری است. ضروری است قالب های ماندگار در دو امتداد مستقیم عمود بر هم قرار گیرند و تمهیدات لازم برای جلوگیری از هر گونه حركت قالب ها در حین بتن ریزی در نظر گرفته شود.
14- اتصال این سیستم سقف به اسكلت سازه ای ساختمان باید به گونه ای باشد كه بارهای ثقلی و جانبی وارده به راحتی توسط سیستم سقف تحمل شده و به اسكلت سازه ای ساختمان منتقل شود.
15- طرح لرزه ای دیافراگم سقف و كنترل كیفیت عضو لبه دیافراگم (chord) و عضو جمع كننده (collector) باید مطابق آیین نامه های معتبر بین المللی مانند ACI318-08 و ASCE7-10 صورت گیرد. كلیه اعضا در مسیر انتقال نیروهای دیافراگم (در حین اعمال بارهای زلزله) به سیستم باربر جانبی باید مقاومت كافی را دارا باشند. همواره باید در محل اعضاء جمع كننده (collector) تیر بتن آرمه پیش بینی شود و در غیراینصورت ضروری است به منظور تضمین عملكرد مناسب دیافراگم سقف، قالبهای U-Boot در عرضی كه طبق محاسبات تعیین می شود حذف و آرماتورگذاری طولی به همراه خاموت گذاری در مقطع توپر (تیر مدفون) انجام گیرد.
16- رعایت محدودیت ابعاد بازشوهای سقف و همچنین تمهیدات لازم در اطراف بازشوها باید براساس مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران و آیین نامه ACI 318-08 لحاظ شود. پیش-بینی المان های مرزی در اطراف بازشوها و لبه دال حسب مورد انجام گیرد.
17- رعایت تمهیدات لازم از نظر دوام و پایایی در شرایط مختلف اقلیمی و محیط های خورنده ایران الزامی است.
18- درنظر گرفتن جزئیات دقیق مسیر و محل نصب كلیه اقلام تأسیسات مكانیكی و برقی در مرحله طراحی و اجرای سقف، ضروری است.
19- كلیه مصالح و اجزا در این سیستم اعم از معماری و سازه ای از حیث دوام، بهداشتی و زیست محیطی باید بر مبنای مقررات ملی ساختمان ایران و یا آیین نامه های ملی یا معتبر بین-المللی شناخته شده و مورد تأیید به كار گرفته شوند.
20- الزامات مربوط به انرژی باید مطابق مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان ایران با عنوان «صرفه جویی در مصرف انرژی» رعایت شود.
21- رعایت مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ایران با عنوان «حفاظت ساختمان ها در مقابل حریق» و همچنین الزامات نشریه شماره 444 مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی مربوط به مقاومت اجزای ساختمان در مقابل حریق با در نظر گرفتن تعداد طبقات، ابعاد ساختمان، كاربری و وظیفه عملكردی اجزاء ساختمانی الزامی است.
22- صدابندی هوابرد و كوبه ای سقف بین طبقات باید مطابق مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمان ایران با عنوان «عایق بندی و تنظیم صدا» تأمین شود.
